Een galerie openen is één ding, maar een tweede ruimte lanceren is een daad van ambitie. Niet zomaar een uitbreiding, maar een bewuste stap naar meer dialoog, meer kruisbestuiving en een bredere horizon. Rik Rosseels, bezieler van de gelijknamige galerie, bewijst met deze nieuwe plek dat kunst niet alleen een kwestie van muren en vierkante meters is, maar vooral van visie en gevoel.
Op het Antwerpse zuid lijkt het wel alsof de zon de nieuwe galerie verwelkomt. Kinderen spelen op de opnieuw aangelegde zuiderdokken, nieuwsgierige voorbijgangers kijken naar de kunstwerken die volop genieten van het lentelicht. Rik staat me al op te wachten. Niets doet vermoeden dat hij de dag ervoor nog van het ene gesprek naar het andere vloog. Verzamelaars, geïnteresseerden en toevallige voorbijgangers maakten van de opening een echt feest. In dit interview spreekt hij openhartig over zijn drijfveren, zijn intuïtieve selectieproces en de bruggen die hij wil slaan tussen kunstenaars, galerieen en verzamelaars. Hij gelooft niet in concurrentie, maar in samenwerking. Niet in strikte scheidingen, maar in synergie. Zijn aanpak is even eenvoudig als fundamenteel: een kunstwerk moet hem raken, hij moet het zelf in huis willen halen voordat hij het in zijn galerie ophangt.
Wat was de reden om een tweede galerie te openen hier op het Zuid? Hoe past dit binnen de algemene visie van de galerie?
Ik heb altijd een uitdaging en doel nodig, en ik voelde dat we met de bestaande ruimte tegen grenzen aanliepen. Niet alleen fysiek qua ruimte, maar ook qua eigen creativiteit. De nieuwe locatie biedt meer mogelijkheden en ligt strategisch beter, in de wandelroute bij de verschillende musea in de buurt. Mijn doel is om met deze extra ruimte ook de oorspronkelijke galerie te versterken en om onze kunstenaars te combineren met andere kunstenaars.
Je zegt "onze kunstenaars" samen met andere. Bedoel je dan gastkunstenaars?
Ja, precies. Mijn vader is een fervent verzamelaar en ik heb deze microbe ook flink te pakken, op die manier kennen we ook veel kunstenaars persoonlijk, we krijgen dan ook vaak de vraag om samen te werken, maar dat was niet altijd mogelijk in onze beperkte ruimte. Nu kunnen we bruggen bouwen naar andere galerieën. Een voorbeeld is onze volgende expo met Jean-Marie Bytebier, die bij Galerie La forest Divonne in Parijs en Brussel zit. Ik ken hem al vele jaren via mijn vader en na een telefoongesprek vroeg ik hem of hij hier een expo wou doen. Jean-Marie was onmiddellijk zeer enthousiast. Het resultaat? Dat we op 5 april een solotentoonstelling openen met zowel werken op doek, paneel en tekeningen.
Vaak wordt gedacht dat galerieën elkaars concurrenten zijn. Maar jij kiest duidelijk voor samenwerking?
Vroeger was het misschien zo dat een succesvolle kunstenaar exclusief bij één galerie zat, maar dat is al lang niet meer het geval. Mijn visie is dat kunst zoveel mogelijk getoond moet worden. Dat kan op verschillende manieren, o.a. beurzen, samenwerkingen met andere galerieën of kunstinitiatieven zoals Ooidonk Art Festival of Sint-Denijs-City en dergelijke.
Je hebt nu twee ruimtes waarover je werken kan verdelen. Had je meteen een idee welke werken waar zouden komen?
De visie blijft dat het één galerie is, verspreid over twee ruimtes. Er is geen onderscheid in waarde tussen de locaties. Wat we nu kunnen doen, is bijvoorbeeld een groepstentoonstelling in de ene ruimte en een solo-expo in de andere of omgekeerd. Er zijn geen restricties, de twee locaties bieden een zee aan mogelijkheden. Doordat de twee locaties slechts op 400 meter van elkaar liggen kunnen we ook de mensen begeleiden van de ene ruimte naar de andere. Het gaat om synergie, niet om scheiding.
Hoe selecteer je kunstenaars?
Dat gebeurt heel natuurlijk. Toen het zeker was dat we deze ruimte gingen hebben, wist ik meteen welke vijf kunstenaars en werken ik wilde tonen voor de openingsexpo. Het gaat op gevoel. De tentoonstelling 'Surprisingly Connected?' die tijdens Antwerp Art Weekend zal plaats vinden in de Leopold De Waelstraat, brengen we onze 17 vertegenwoordigde kunstenaars samen, elk met één werk. Hoewel hun stijlen uiteenlopen, voelt het geheel toch samenhangend aan. Misschien omdat de keuze uit mijn passie en buikgevoel komt. Ik zou al deze werken thuis kunnen ophangen, en dat gevoel wil ik ook in de galerie creëren.
Als galeriehouder moet je ook streng selecteren. Hoe ga je daarmee om?
Sinds de opening van de tweede ruimte krijg ik veel aanvragen van kunstenaars, ook van gevestigde namen. Maar ik blijf bij mijn principe: er moet een klik zijn met kunstenaar en werk. Ik moet het gevoel hebben dat ik het werk voor mezelf zou willen kopen, alleen dan kan ik het met overtuiging tonen.
Wat zijn je plannen met kunstbeurzen?
We hebben reeds 4 jaar op Rotterdam gestaan, maar dit jaar niet. We hebben ons wel voor de eerste keer aangemeld voor Art Brussels en staan op de wachtlijst. Mochten we toch niet geselecteerd worden dan dienen we volgend jaar opnieuw een aanvraag in. Ook Art Antwerp staat op het verlanglijstje en ik onderzoek de mogelijkheden voor een paar internationale beurzen. Ik vind het belangrijk om samen met onze kunstenaars te groeien. Het is een verhaal dat je samen schrijft en niet alleen als galeriehouder.
Je nieuwe galerie ligt op een zichtbare plek in het Zuid, een bruisende buurt. Merk je al effect?
Absoluut. Vanaf de eerste openingsdag zagen we veel nieuwe bezoekers. De locatie trekt automatisch meer mensen aan. In onze vorige ruimte kwamen vooral doelgerichte bezoekers, terwijl hier ook toevallige voorbijgangers binnenstappen.
Hoe verliep de aanloop naar de opening? Geen stress?
Ik had geen stress… tot de avond voor de opening. Toen pas kreeg ik zenuwen. Maar het proces verliep vlot. We tekenden het contract in januari, kregen de sleutels begin februari en openden op 1 maart.
Op de opening waren veel verzamelaars aanwezig. Een waardering voor je werk en inzet?
Ik denk dat het draait om authenticiteit. Je moet oprecht zijn, geen toneel spelen, ik ben wie ik ben en als je met passie over een werk spreekt, voelen verzamelaars dat ook.
Achter elke goede galeriehouder staat een sterk team.
Zeker. In de eerste plaats een team van sterke kunstenaars, zij weten dat ze op mij kunnen rekenen, maar ik ook heel zeker op hen. Ook had ik dit niet kunnen verwezenlijken zonder de steun van mijn vrouw Emilie, die me achter de schermen in alles bijstaat. Toen ik thuis kwam met het idee van de tweede exporuimte was zij degene die direct zei: Go for it! Ik werk nu ook sinds kort met 2 galeriemedewerkers. Zes maanden geleden begon Liz en Eliam op 1 maart. Daarnaast werken we met Nigel, onze vaste fotograaf. Al deze mensen samen geven me de ruimte om deze stappen te zetten en de vrijheid om meer tijd door te brengen bij de kunstenaars en meer op atelierbezoek te gaan. Een galerie runnen doe je niet alleen. Het afgelopen jaar heb ik dat nog grotendeels gedaan, wel met de hulp en steun van mijn vader, maar dat is niet vol te houden naast een gezin met jonge kinderen. Onze zoon Aldo is 8 en Roos 3 jaar, en die vinden het fijn als de papa op zondag ook is thuis is.
Dus de toekomst is verzekerd? Een nieuwe generatie dient zich aan? Zoals jij in de voetsporen van je vader trad?
(lacht) Iemand zei zaterdag: Als Roos later de galerie wil overnemen dan hoeft ze alleen maar de voornaam Rik in Roos te veranderen op de etalage van beide galeries en het logo R/R kan blijven. Maar ze is pas 3 jaar, dus we hebben nog tijd. En ze moeten vooral doen dan wat ze graag doen en hun eigen passie volgen, net zoals ik gedaan heb.